Ik heb een vraag! neem contact op
De Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen 2018 (Wmcz 2018) is op 21 mei 2019 door de Eerste Kamer aangenomen. Door dit besluit gaat de huidige Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen wijzigen. En wordt het doel van de Wmcz 2018, het versterken van de positie van cliëntenraden, in gang gezet. Wat betekent dat voor u als bestuurder in de zorg?
Aan cliëntenraden wordt een aantal nieuwe rechten toegekend dan wel worden bestaande rechten versterkt. Zo kan de bestuurder van een zorginstelling door de versterking van een aantal rechten en bevoegdheden minder vrijblijvend omgaan met de inbreng van de cliëntenraad. Ook krijgen de cliëntenraden duidelijker omschreven rechten op scholing, op ondersteuning en op begrijpelijke informatie.
De wet sluit aan bij de begrippen uit de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) en is daarom van toepassing op alle zorgaanbieders. Tenzij bepaalde zorgaanbieders worden uitgezonderd bij nadere regelgeving, vastgelegd in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). De wet is niet van toepassing op cliëntenraden van instellingen die via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) ondersteuning leveren.
In een instelling waar minimaal tien personen zorg verlenen, moet een cliëntenraad worden ingesteld. Het gaat daarbij om het aantal natuurlijke personen (niet om fte’s) ongeacht op welke wijze zij werkzaam zijn, loondienst of niet. Voor sommige vormen van zorg, waarbij sprake is van zorg zonder verblijf, wordt een grens van 25 zorgmedewerkers aangehouden op verzoek van enkele belangenorganisaties. Is een instelling, die meerdere locaties in stand houdt, erop ingericht cliënten langdurig te laten verblijven of laat de instelling bij cliënten thuis zorg verlenen? Dan is deze instelling in beginsel verplicht om voor elk van die locaties een cliëntenraad in te stellen. Tenzij een delegatie van cliënten van een locatie heeft aangegeven daar geen behoefte aan te hebben.
De instelling moet in overleg met de cliëntenraad schriftelijk een medezeggenschapsregeling opstellen. In de medezeggenschapsregeling moet het aantal leden van de cliëntenraad worden vastgelegd, de wijze van benoeming en ontslag, welke personen tot lid kunnen worden benoemd en waarin de zittingsduur van de leden is opgenomen. Deze regeling is zodanig dat een cliëntenraad redelijkerwijze representatief kan worden geacht voor de betrokken cliënten en redelijkerwijze in staat kan worden geacht hun gemeenschappelijke belangen te behartigen.
Door de Wmcz 2018 wordt het huidige verzwaard adviesrecht van de cliëntenraad voor besluiten inzake de medezeggenschapsregeling (nieuw), de procedure voor het opstellen van zorgplannen, het algemene beleid betreffende kwaliteit, veiligheid en hygiëne, de toelating van cliënten, voedingsaangelegenheden en de inrichting van gebouwen e.d. van de cliëntenraad vervangen door een instemmingsrecht met een zwaarder toetsingscriterium.
Daarnaast blijft het ‘reguliere’ adviesrecht gelden voor verschillende besluiten. Zoals besluiten over wijziging van de doelstelling, gehele of gedeeltelijke beëindiging van de zorgverlening, over de overdracht van de zeggenschap over de zorg, betreffende fusie, over de vaststelling van de begroting en de jaarrekening van de instelling e.d.. Tot slot heeft de cliëntenraad ook het recht van enquête. Het enquêterecht is een juridische procedure waarbij de Ondernemingskamer van het gerechtshof Amsterdam wordt verzocht een onderzoek te doen naar wanbeleid.
Door de regering wordt onderkend dat zorginstellingen de tijd moeten krijgen om zich voor te bereiden op de invoering van de Wmcz 2018. Zo moeten sommige instellingen hun cliëntenraden nog instellen, hun medezeggenschapsregelingen nog opstellen of aanpassen, nieuwe afspraken over de bekostiging maken dan wel bestaande afspraken aanpassen.
Er wordt een periode van circa zes maanden in acht genomen tussen de datum van publicatie van de wet in het Staatsblad en de datum van inwerkingtreding. Zo krijgt u voldoende tijd om uw zorginstelling voor te bereiden op de Wmcz 2018.
Eerder is uitgesproken dat het wetsvoorstel in 2020, 1 januari of 1 juli, in werking treedt. Evenwel is ook besloten – zoals hiervoor eerder beschreven – dat de uitzonderingen op de Wmcz 2018 worden vastgelegd in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Pas nadat deze AMvB definitief is vastgesteld – op 23 mei 2019 is de internetconsultatie van het concept van de AMvB afgerond – is er meer duidelijkheid over de invoertermijn van de Wmcz 2018.
Wilt u meer weten over de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen 2018? Neem dan contact op met .
