Waarom word ik belast alsof ik deels beleg terwijl ik spaar?

Welkom in de wondere wereld van box 3 nieuwe stijl! Box 3 staat bol van de ficties. Een van de vele ficties is dat de belastingdienst ervan uit gaat dat iedereen deels spaart en deels belegt.

Uw vermogen bepaalt uw rendement

Box 3 kent drie rendementsschijven. Tot een vermogen van afgerond 100.000 euro wordt u geacht uw vermogen voor twee derde deel te sparen en voor één derde deel te beleggen. Boven de 100.000 euro vermogen wordt het aandeel ‘beleggen’ volgens de belastingdienst nog groter. Want: hoe groter het vermogen, des te groter is het deel dat belegd wordt. Voor het spaardeel heeft de belastingdienst een rendement bepaald van 1,63 procent, voor het jaar 2017. Voor het beleggingsdeel is het rendement bepaald op 5,63 procent.

Betaalt u belasting zoals de gemiddelde Nederlander?

U denkt: waarom word ik geacht minstens één derde deel van mijn vermogen te beleggen? Een terechte vraag. De belastingdienst gaat er van uit dat iedereen belasting moet betalen alsof u precies hetzelfde doet als de gemiddelde Nederlander, die net zoveel vermogen heeft als u. U mag dus best ervoor kiezen om uw vermogen helemaal op een spaarrekening te zetten die 0,2 procent rente biedt. Maar van die werkelijkheid trekt de belastingdienst zich niets aan. U wordt geacht een rendement te maken dat een mix is van sparen en beleggen.

Bij een vermogen van 100.000 euro is in 2017 een bedrag van 25.000 euro vrijgesteld. Het meerdere, 75.000 euro, valt volledig in de eerste rendementsschijf. Dat is een schijf die voor twee derde deel het spaarrendement hanteert en voor één derde deel het beleggingsrendement. In die schijf is het rendement waar u voor wordt aangeslagen 2,871 procent. Daar moet u 30 procent belasting over betalen, omgerekend is dat 0,86 procent.

Van gemeenschappelijke naar individuele belasting

Al met al gaat de belastingdienst dus van de fictie (veronderstelling) uit dat u deels spaart en deels belegt. Daarmee gaat de belastingdienst voorbij aan uw individuele werkelijkheid. Het verschil tussen uw werkelijkheid en die fictie van de belastingdienst kan zeer groot zijn. Als u risicomijdend spaart, haalt u misschien een rendement van 0,2 procent. Maar de belastingdienst denkt dat u minstens 2,871 procent rendement maakt.

Let op! Boven de 1 miljoen euro denkt de belastingdienst dat u 5,39 procent rendement maakt. Het verschil met de werkelijkheid kan dus enorm zijn. Onrechtvaardig? Wat mij betreft, is de relatie met de realiteit helemaal zoek. Hier is het laatste woord nog niet over geschreven.