article banner
COVID-19

Gevolgen van de coronacrisis voor pensioen

Edzo Boven

Ten aanzien van pensioen is een aantal maatregelen getroffen in verband met de coronacrisis. Dit heeft onder andere betrekking op gepensioneerde zorgmedewerkers, uitstel van betaling voor pensioenpremies, voortgezette pensioenopbouw en arbeidstijdverkorting, nabestaandenpensioen en pensioen op basis van beleggingen. In dit artikel lichten wij de meest relevante maatregelen toe.

Gepensioneerde zorgmedewerkers 

In principe is het niet toegestaan om ingeval van vervroegd pensioen later weer te gaan werken.  De Belastingdienst heeft echter in een besluit geregeld dat zorgmedewerkers die eerder dan de AOW-gerechtigde leeftijd met pensioen zijn gegaan, weer aan de slag kunnen zonder fiscale gevolgen voor hun pensioen. Het argument daarvoor is, dat door de uitbraak van het coronavirus COVID-19 er een nieuwe situatie is ontstaan, welke aanleiding vormt voor het hervatten van de werkzaamheden. Op het moment van vervroegde pensionering was dit niet voorzienbaar. 

Uitstel van betaling voor pensioenpremies 

Uitstel van betaling voor pensioenpremies is in principe niet iets wat voor de hand ligt. Er wordt aan een werkgever immers uitstel verleend voor pensioenpremies die ingelegd worden voor werknemers. De financiële gevolgen als deze pensioenpremies uiteindelijk onbetaald blijven zijn dan voorekening van pensioenverzekeraars en/of werknemers. Toch heeft een aantal pensioenfondsen nu reeds besloten om werkgevers uitstel van betaling te geven voor de betaling van pensioenpremies. Verzekeraars denken hierover nog na. Aangenomen wordt, dat ook pensioenpremies onder de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud gaan vallen. Indien dit niet het geval is, zal met name bij beschikbare premieregelingen, waar de pensioenpremies de basis vormen van het belegde pensioenkapitaal, uitstel discutabel zijn in het licht van hetgeen in de Pensioenwet is bepaald. 
 
Op dit moment hebben Pensioenfonds Horeca en Pensioenfonds Metaal & Techniek de betalingstermijn verruimd met 30 dagen, Pensioenfonds Reissector met 45 dagen en Pensioenfonds Detailhandel zelfs met 90 dagen. Voor actuele informatie over uitstel van betaling pensioenpremies, check de website uw pensioenfonds. Veel verzekeraars zijn bereid in bepaalde situaties uitstel van betaling te verlenen. Verwezen wordt naar de website van de verzekeraar of uw pensioenadviseur. 

Voortgezette pensioenopbouw en arbeidstijdverkorting 

De vraag is of arbeidstijdverkorting geldt als diensttijd voor pensioen. Met andere woorden, mag de opbouw (premiebetaling) tijdens arbeidstijdverkorting onverkort worden voortgezet? Dit is bevestigd door de Belastingdienst in een recent besluit.  

Er is een drietal situaties te onderkennen: 

  1. Ingeval het dienstverband tijdens de arbeidsduurverkorting blijft bestaan is dit zonder meer mogelijk.  
  1. Indien het dienstverband (gedeeltelijk) wordt beëindigd, maar er sprake is van een inkomensvervangende loongerelateerde uitkering (zoals een WW-uitkering), is dit eveneens pensioengevende diensttijd, waardoor de pensioenopbouw mag worden voortgezet met als basis het loon voorafgaand aan de arbeidsduurverkorting.  
  1. Bij arbeidsduurverkorting waarbij geen sprake is van onvrijwillig ontslag of inkomensvervangende loongerelateerde uitkering, is het onder voorwaarden mogelijk gebruik te maken van de vrijwillige voortzetting van een pensioenregeling. 

Nabestaandenpensioen

Voor het nabestaandenpensioen voor partner en/of kinderen (partnerpensioen en wezenpensioen) was even onduidelijk of er dekking bestond ingeval werknemer als gevolg van een coronabesmetting zou komen te overlijden na bezoek aan een land met hoge risico’s (de zogenaamde code rood en code oranje landen). Al snel is duidelijk geworden dat geen enkele verzekeraar in Nederland nabestaanden uitsluit ingeval van overlijden van werknemers als gevolg van coronabesmetting. Oók niet ingeval die besmetting elders is opgelopen. 

Pensioen op basis van beleggingen 

Voor pensioenregelingen op basis van beleggingen (beschikbare premieregelingen) geldt dat de pensioenkapitalen van werknemers door de enorme beursdalingen hard geraakt zijn. Zeker voor werknemers die op niet al te lange termijn met pensioen gaan, kan dit grote gevolgen hebben. Oplossingen als langer doorwerken, deeltijdpensioen en wachten met de aankoop van een pensioen tot na de pensioendatum zijn mogelijke oplossingen.

Werkgevers zullen echter aan beide eerste oplossingen haar medewerking dienen te verlenen en dat is niet altijd vanzelfsprekend. Ook voor werknemers die niet met pensioen gaan heeft het beleggingsklimaat gevolgen, hoewel daar veelal nog tijd is voor herstel. Veel verzekeraars gaan werkgevers en werknemers informeren geen overhaaste en ondoordachte beslissingen te nemen, zoals aanpassen van het beleggingsprofiel (bijvoorbeeld van neutrale naar offensieve life-cycles, of zelf gaan beleggen). Het is in uw rol als werkgever (zorgplicht) te adviseren om in overleg met uw pensioenadviseur te bezien of een presentatie, dan wel individuele gesprekken met werknemers een invulling kunnen zijn om één en ander toe te lichten. 

Ook pensioenfondsen zijn hard geraakt. Met name de dekkingsgraden van pensioenfondsen hebben een behoorlijke klap opgelopen. Dit zou voor de nabije toekomst een verhoging van de kans op afstempelen van pensioen met zich mee kunnen brengen. Ten aanzien van middelloon pensioenregeling bij verzekeraars is er vooralsnog geen probleem, hooguit in situaties waarin de pensioenregeling niet in de vorm van een contract voor vijf jaar, maar in de vorm van een abonnement is ingeregeld. Daar wordt de premie doorgaans ieder jaar opnieuw vastgesteld. 

Actualiteiten