article banner
COVID-19

Personeel

De coronamaatregelen hebben grote impact op uw bedrijfsvoering en daarmee op uw personeel. Deze impact zal alleen maar groter worden als de dreigende recessie realiteit wordt. Er worden andere vaardigheden van de werkgever verwacht dan vóór de coronacrisis.

Het is van vitaal belang dat uw personeel veilig en gemotiveerd kan blijven werken en – al dan niet op afstand - betrokken blijft bij de onderneming. Onderwijl wordt u vanwege de crisis ook gedwongen om te besparen op de loonkosten. Deze twee ontwikkelingen staan soms haaks op elkaar en brengen nieuwe dilemma’s met zich mee. Ook staat u aan de vooravond van een aantal belangrijke lange(re) termijn beslissingen ten aanzien van uw personeel. U wilt immers dat uw personeel ook na de coronacrisis in staat is om te zorgen voor de continuïteit binnen uw onderneming.

Potentiële problemen

Het zorgen voor uw werknemers is cruciaal om hen gemotiveerd en betrokken te houden. Dit is essentieel voor hun welzijn maar ook voor de resultaten van de onderneming als geheel. Het feit dat u moet zorgen voor een veilige werkomgeving en veel werknemers gedwongen zijn om thuis te werken, maakt dit een stuk uitdagender. U zult goed moeten vaststellen wat in deze situatie uw verplichtingen als werkgever zijn en duidelijk richting de werknemers moeten communiceren over wat zij van de onderneming mogen verwachten. Ook zal duidelijk moeten worden gecommuniceerd over wat er juist van de werknemers wordt verwacht in deze tijden en welke rechten zij hebben met betrekking tot zaken als thuiswerken en verlof.

De crisis zorgt er mogelijk voor dat de vraag van de klanten verandert. Nieuwe eisen van klanten betekent ook dat er op bepaalde plaatsen binnen de onderneming extra capaciteit nodig is, terwijl er op andere plekken juist overcapaciteit kan ontstaan. Ook vergt dit nieuwe vaardigheden voor uw personeel, die u mogelijk nog niet in huis hebt.

Er bestaat veel onzekerheid over hoe alle overheidssteunmaatregelen precies uitwerken voor uw onderneming, en of er - nu en in de toekomst - nog andere kostenbesparingsmogelijkheden benut kunnen worden. Hierdoor is het lastig om te bepalen in hoeverre u maatregelen moet (of kunt) treffen om verder te besparen op uw personeelskosten.

Het verplaatsen van personeel over de internationale grenzen zal vaker voorkomen, hetzij als onderdeel van een bedrijfscontinuïteitsstrategie, hetzij om persoonlijke redenen. Dit brengt een reeks onverwachte logistieke en fiscale kwesties met zich mee die moeten worden opgelost. Medewerkers die op dit moment internationaal gedetacheerd zijn, kunnen naar hun eigen land willen of moeten terugkeren, dan wel extra ondersteuning nodig hebben.

Te overwegen acties

Beoordeel

  • Blijf de impact meten
    Het is van essentieel belang dat u de gevolgen van de coronacrisis blijft meten. Hierdoor kunt u uw scenario’s zo nodig bijstellen en heeft u inzicht om bepaalde beslissingen nemen zoals: wat te doen met de duurdere arbeidsvoorwaarden, de aflopende arbeidscontracten en de contracten met de zzp’ ers. Tevens weet u of u ruimte heeft om juist nu personeel te werven. De coronacrisis heeft namelijk ook positieve effecten. Talentvolle werknemers, die voorheen onvindbaar waren op de arbeidsmarkt (zoals IT-specialisten), zijn nu wel beschikbaar. Hierdoor bent u wellicht in staat om nu het talent aan te nemen, dat in de toekomst essentieel is voor uw onderneming. Door de opties voor het behouden, verminderen dan wel flexibiliseren van uw personeelsbestand goed te blijven verkennen, blijft uw onderneming voldoende wendbaar en hierdoor in staat om zich snel aan te passen aan de veranderende marktomstandigheden.

  • Benut alle kostenbesparende maatregelen
    Blijf daarnaast optimaal gebruik maken van alle steunmaatregelingen die de overheid heeft geïntroduceerd, en houdt daar de gevolgen – zoals het niet mogen ontslaan van werknemers en de terugbetalingsverplichtingen – goed in het oog. Wellicht zijn er nog andere (fiscale) kostenbesparingsmogelijkheden, die u ook kunt benutten om deze crisis goed door te komen.

Bescherm

Communicatie met uw personeel is van vitaal belang. Help hen om te begrijpen wat er in de onderneming verandert. Deel uw aanpak/visie en wees duidelijk over waar ze naartoe kunnen gaan voor ondersteuning. Zorg ervoor dat u goed luistert en zaken waar mogelijk aanpast aan de hand van hun feedback. Ondersteun uw teams om veranderingen te managen, betrokkenheid te creëren en onzekerheid te minimaliseren.

Herstel

Na de crisis hebt u een schat aan ervaring met betrekking tot crisissituaties en continuïteitsplanning. Zorg ervoor dat u deze kennis borgt in de onderneming, zodat deze kan worden ingezet om een toekomstige crisis het hoofd te bieden. Het wiel hoeft niet opnieuw te worden uitgevonden. Bepaalde maatregelen die u heeft moeten treffen, kunnen uiteraard ook na de coronacrisis worden ingezet om efficiënter en innovatiever te kunnen werken. Hierbij kan worden gedacht aan meer thuiswerken om op kantoorruimte te besparen en de tools die zijn ontwikkeld of gekocht om teams beter op afstand te kunnen laten werken.

Overweeg deze vragen

  • Welke kostenbesparingen zijn er mogelijk op korte en langere termijn voor vast en flexibel personeel?
  • Hoe ver rijkt mijn zorgplicht als werkgever tijdens deze crisis?
  • Kan ik de werknemer verplichten om thuis – of juist op de werkplek – te werken?
  • Welke mogelijkheden zijn er om de werknemer fiscaal vriendelijk thuis te kunnen laten werken?
  • Welke verlofmogelijkheden hebben mijn werknemers, die tijdens de crisis kunnen worden ingezet?
  • In hoeverre kan ik de werknemers verplichten om vakantie op te nemen?
  • Hoe beheers ik de nieuwe integriteitsrisico’s die zijn ontstaan door de coronamaatregelen?
  • Hoeveel transitievergoedingen moet ik betalen als een contract voor bepaalde tijd niet wordt verlengd?
  • Wat zijn de (fiscale) gevolgen voor de grensoverschrijdende werknemers, die langer in Nederland blijven of juist (tijdelijk) terugkeren naar hun land van herkomst?
  • Hoe zit het met fiscale aspecten van beëindigingsvergoedingen?
  • Hoe borg ik het talent voor nu en de toekomst in mijn onderneming?
  • Hoe kan extra training de flexibiliteit en veerkracht van de onderneming vergroten?

Vlog: Niels Dekker, Partner HR services

In deze vlog gaat Niels in op de dilemma's die de coronacrisis met zich meebrengt.