Alphen aan den Rijn, 11 juli 2016 – Het RvC-verslag heeft een forse upgrade nodig. Dat vinden commissarissen zelf ook. Dit blijkt uit het jaarlijkse Grant Thornton commissarissen benchmarkonderzoek van en uitgevoerd door Aalt Klaassen en Herbert Rijken. Aan het onderzoek deden 338 commissarissen en 13 secretarissen van RvC’s mee (bijna 60% hogere respons).

Commissarissen stellen zelf hogere eisen aan het RvC-verslag dan in het verleden. Ze zijn van mening dat de huidige kwaliteit onvoldoende voldoet aan deze eisen. Vooral informatie over de adviesrol, de ambassadeursrol/ het relatiebeheer, de onderbouwing van beslissingen, de gevolgde bijscholing, de acties naar aanleiding van de (zelf)evaluatie van de RvC en een verschil in standpunt tussen RvC en RvB scoort een zwaar onvoldoende. Het RvC-verslag kan, naast de verantwoordingsfunctie, ook dienen als kapstok in het relatiebeheer met de diverse belanghebbenden. Al zien de commissarissen dat nog niet zo.

Kentering in relatie-denken

Medewerkers staan in de wenselijke situatie bovenaan als belanghebbenden waarmee relatiebeheer voldoende moet zijn. Non-profitorganisaties zoals woningcorporaties en zorginstellingen geven naast hun medewerkers ook een hoog belang aan hun klanten (huurders en patiënten). In brede zin zijn commissarissen van mening dat het relatiebeheer met de meeste belanghebbenden beter moet. Wel verschilt het belang per categorie belanghebbende sterk. Er lijkt sprake te zijn van een kentering in het relatiebeheer met de diverse belanghebbenden.

Werkgeversrol en vooral evaluatie RvB moet beter

De werkgeversrol van de RvC (selectie en benoemen leden RvB, evaluatie functioneren RvB, remuneratie, talent management en succession-planning met betrekking tot de RvB) is een aandachtgebied waar de nodige verbeteringen wenselijk worden geacht. Vooral bij de evaluatie van het functioneren van de RvB moet een forse inhaalslag plaatsvinden. De evaluatie van de RvB moet beslist jaarlijks plaatsvinden, met duidelijke criteria en een evaluatie die het team betreft.

Verbeterwensen hier zijn het benutten van een van tevoren in te vullen vragenlijst, de inzet van een externe, duidelijke criteria en het functioneren als team. Voor informatie ten behoeve van deze evaluatie wordt het meeste belang gehecht aan een door een externe verricht klantenonderzoek. Een vergelijkbaar medewerkersonderzoek wordt minder hoog gewaardeerd en dat geldt nog meer voor een stakeholdersonderzoek. Praten met klagende klanten is nog onvoldoende in beeld, maar managers die ongewenst weggaan wel.

Controle buiten RvB wint aan belang

Het vertrouwen tussen de RvB en de RvC is vooral gebaseerd op professionele kwaliteit en betrouwbare informatie. De controle buiten de RvB heeft vergeleken met eerder onderzoek aanzienlijk aan belang gewonnen. Wel is dit laatste een activiteit waar de opvattingen van de commissarissen sterk over uiteenlopen. De trend is evenwel onmiskenbaar naar meer controle buiten de RvB.

ICT-kennis is urgent

Qua ambitieniveau staan bovenaan de competentielijst van commissarissen internationale ervaring, een internationaal netwerk en bestuurlijke ervaring. De gemiddelde score voor de toekomstige kwaliteit van deze onderzochte competenties is een ‘volstrekt voldoende’. Voor bijna alle overige competenties geven de commissarissen zichzelf een ‘voldoende’, alleen technologische kennis valt hier net buiten. Bij alle commissarissen behoeft ICT-kennis verbetering en wordt dit gezien als urgent.

Download het Commissarissenbenchmark onderzoek deel II en III.　

Over het commissarissenonderzoek

Het Grant Thornton commissarissen benchmarkonderzoek van en uitgevoerd door Aalt Klaasen en Prof. Dr. Herbert Rijken, werd dit jaar voor de 7e keer uitgevoerd. In 2015 werkten er 338 commissarissen en 13 secretarissen van de RvC aan het onderzoek mee, zowel van beursgenoteerde als niet-beursgenoteerde bedrijven. Van de respondenten zijn er 77 vrouw, 106 vervullen de rol van voorzitter van een RvC, 91 zijn er commissaris bij een woningcorporatie en 96 commissarissen vervullen een RvB-positie binnen een andere organisatie. In totaal 268 commissarissen en 13 secretarissen vulden een online enquête in, 70 commissarissen werden face-to-face geïnterviewd.

Het onderzoek is een vervolg op eerdere commissarissenonderzoeken, in 2008 geïnitieerd door de FINEM die nog steeds haar medewerking verleend. Andere partners waren de NCD, de VTW, de Governance University, NVTZ en cosponsor Board in Balance.