Wij geven je graag nieuwe (internationale) inzichten op het gebied van financiën, bedrijfsvoering, strategie, governance, risk, compliance en meer.
Bedrijven die stakeholders actief betrekken, vangen signalen vroeg op, creëren begrip en vinden samen oplossingen voordat problemen escaleren. Wat doe je als klanten vragen naar de herkomst van producten, een niet-gouvernementele organisatie (ngo) je bekritiseert, het vertrouwen van je investeerders wankelt of je de trots van je medewerkers wilt behouden?
Veel bedrijven vinden het lastig om stakeholderbetrokkenheid structureel te verankeren. In dit artikel lees je hoe je de strategische voordelen benut bij het ontwikkelen en uitvoeren van je duurzaamheidsaanpak.
Stakeholders zijn alle partijen die jij raakt of die invloed hebben op jou: medewerkers, klanten, investeerders, brancheverenigingen, lokale gemeenschappen en de bredere samenleving. Stakeholderbetrokkenheid is actief bouwen aan sterke relaties met deze partijen. Door verwachtingen en zorgen serieus te nemen en erop in te spelen, ontstaan vertrouwen, gedeelde waarden en duurzame waardecreatie. Echte betrokkenheid gaat verder dan informeren of consulteren: je beslist en creëert samen beleid.
Door werknemers, klanten, investeerders en de gemeenschap te betrekken bij besluiten en maatregelen, krijg je zicht op wat er leeft. Zo formuleer je relevante doelen, herken je vroeg risico’s en kansen en anticipeer je beter op maatschappelijke ontwikkelingen.
Betrokkenheid vergroot ook het draagvlak en de transparantie in je besluitvorming. Stakeholders begrijpen beter hoe keuzes tot stand komen. De druk op openheid neemt toe: klanten willen weten waar producten vandaan komen, investeerders vragen naar klimaatrisico’s en medewerkers verwachten duidelijkheid over maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo).
Voelen stakeholders zich serieus genomen? Dan ontstaat verbondenheid met de strategie. Mensen nemen sneller verantwoordelijkheid voor de uitvoering en spreken zich er eerder publiekelijk voor uit. Zo leidt betrokkenheid tot gedragsverandering en effectiever beleid.
Vrijwillig of verplicht?
Val je straks onder de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) of de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD)? Dan is structurele stakeholderbetrokkenheid verplicht. Je moet laten zien wie je raadpleegt, hoe dat gaat en op welke manier je input gebruikt bij het bepalen van materiële impact, risico’s en kansen (ook in de keten). Stakeholderdialoog is daarmee een bouwsteen voor dubbele materialiteit, ketenanalyse en risicomanagement. Val je niet onder deze wetten? Dan kun je de standaarden toch gebruiken als leidraad om betrokkenheid gestructureerd en vergelijkbaar uit te voeren en vast te leggen. Dit zorgt voor een effectiever duurzaamheidsbeleid.
Koppel je belangrijkste activiteiten aan partijen die je beïnvloedt of die invloed hebben op jou. Denk breder dan de ‘usual suspects’: wie heeft zeggenschap, middelen, relevante kennis of wordt direct geraakt?
Wat wil je met de relatie bereiken? Welke rol kunnen stakeholders spelen in je aanpak? Kies de vorm: eenmalige consultatie, kennisdeling, langdurige samenwerking of structurele betrokkenheid bij besluitvorming. Leg ook vast wie intern eigenaar is.
Verken behoeften, zorgen en verwachtingen. Hoe ervaren stakeholders jouw bedrijf? Wat vinden ze belangrijk? Zo bouw je relaties op basis van transparantie en gedeeld belang.
NGO’s, aandeelhouders, vakbonden en lokale gemeenschappen kunnen andere prioriteiten hebben. Luister, prioriteer, wees transparant over afwegingen en stuur verwachtingen. Laat stakeholders waar mogelijk met elkaar in gesprek gaan.
Stakeholderbetrokkenheid is geen losstaand project, maar een doorlopende cyclus, zie figuur 1.
Begin met zicht op je positieve en negatieve impact en op je risico’s en kansen. Gebruik bestaande kanalen: klantonderzoeken, medewerkerpeilingen, leveranciersgesprekken of dialoogtafels met de omgeving. Zo haal je gericht input op voor relevante thema’s en ambities.
Vertaal ambities naar doelen, beleid en projecten. Betrek stakeholders actief via adviesrondes, klankbordgroepen of co-creatiesessies.
Bepaal samen de juiste prestatie-indicatoren. Stakeholders kunnen informatiebron zijn (onderzoeken, feedback, interviews), dataleverancier (leveranciersrapportages) of signalerende partij (ngo’s, maatschappelijke partners). Dit verhoogt de relevantie, betrouwbaarheid en toepasbaarheid van je data.
Gebruik uitkomsten voor concrete verbeteracties, samen met je belangrijkste stakeholders. Organiseer sensemaking-sessies (duidingssessies): reflecteer op de resultaten, duid ze en vertaal ze naar acties. Dat zorgt voor gedeeld inzicht, betere besluitvorming en een sterke leercultuur.
Communiceer open over voortgang, dilemma’s en prestaties. Start bij de informatiebehoefte van je doelgroep: investeerders willen vaak uitgebreide rapportages; medewerkers hebben baat bij een visuele samenvatting of interne nieuwsbrief; consumenten bereik je met een toegankelijke video of interactieve pagina. Gebruik rapportages als uitnodiging tot dialoog: vraag feedback, organiseer Q&A’s of werk met interactieve formats.
Internationale context
Bij grote en internationale bedrijven wordt betrokkenheid complexer. Verschillen in cultuur, taal, lokale context en machtsverhoudingen vragen om een inclusieve en lokale aanpak. Zorg ook voor een laagdrempelig klachtenkanaal. Internationale richtlijnen zoals de UN Guiding Principles on Business and Human Rights (UNGP’s) en de OESO-richtlijnen vragen dat stakeholders klachten kunnen indienen over (potentiële) negatieve impact. Dat is verantwoord ondernemen én helpt risico’s vroeg te signaleren.
De cyclus van integrale duurzaamheidssturing is hiermee rond en begint opnieuw. Nieuwe inzichten vormen het vertrekpunt voor je volgende stap in impact, ambities en prioriteiten. Ook het systeem voor stakeholderbetrokkenheid houd je actief.
Wij ondersteunen organisaties bij het ontwikkelen en versterken van hun duurzaamheidsstrategie, met stakeholderbetrokkenheid als vast onderdeel. Van de eerste stappen zoals stakeholdermapping tot een effectieve governance. En van betrokkenheid bij het formuleren van ambities tot monitoring, verbetering en communicatie: we zorgen dat betrokkenheid geen eenmalige activiteit is, maar structureel verankerd raakt. We werken met kleinere organisaties in Nederland en met internationale organisaties met complexe stakeholdernetwerken.
Benieuwd wat wij voor jouw organisatie kunnen betekenen? Neem gerust contact op met een van onze specialisten. We denken graag met je mee!
