Toekomst zekerstellen – en doorgaan alsof er niets gebeurd is

Paardenartsen en dierenartsen zijn mensen die voor hun passie kiezen. Gijs Jan van Selm groeide op op de manege van zijn vader en was zestien toen een topruiter drie huizen verder kwam wonen. Hij mocht hem begeleiden. De ruiter won later olympisch zilver in Sydney. Dat maakte veel indruk. Gijs Jan was intussen paardenarts geworden. Daarbij is hij een van de weinige dierenartsen die ook plezier heeft in het ondernemen. Hoe kan het beter, efficiënter, slimmer? Dubbele operatietafels in één operatiekamer zorgen ervoor dat de chirurg meteen door kan opereren. Zo kan hij tijd, ruimte en kosten besparen. Om maar wat te noemen. De drie bloeiende praktijken van Gijs Jan en zijn twee partners waren dan ook aanlokkelijk voor het Zweedse Evidensia, dat in een sneltreinvaart een toonaangevende keten van dierenartsenpraktijken in Nederland aan het opzetten is. Wij spraken Gijs Jan over die verkoop, ruim een jaar na de deal.

Kun je schetsen hoe jullie praktijk is begonnen?

Gijs Jan: ‘Ik ben niet de grondlegger, maar kwam in 1988 als jonge paardenarts bij de praktijk. Een jaar later kocht ik me in – zo ging dat destijds. Al voor de tweede wereldoorlog was er een dierenarts voor de plattelandscontreien rond Hattem. De arts heette Eikelboom, maar iedereen noemde hem ‘De Ouwe Eik’. Die tufte destijds met zijn motorfiets rond voor zijn landbouw-dierenartspraktijk. Zijn schoonzoon Jan Kuipers nam de praktijk over. De gezelschapsdieren werden in de kelder van zijn woonhuis behandeld. Toen ik kwam, gingen we op het erf van zijn toenmalige collega Dick Bronsink in Wapenveld paarden behandelen. Hij had een enorme schuur verbouwd voor de paarden. Wij pionierden en het mocht allemaal niks kosten. Eerst stond de auto van zijn vrouw in de schuur, maar die ging naar buiten! Elke dag op de koffie bij Jopie, het was een gezellige tijd op dat erf.’

En van daar zijn jullie gegroeid naar de drie vestigingen van nu. Hoe ging dat?

'De praktijk voor gezelschapsdieren – huisdieren, zo je wilt – groeide uit de kelder. Dus in dezelfde wijk van Hattem bouwden we een oude school om tot praktijk. Dat was eind jaren ‘80. Wij hadden er het eerst een echo-apparaat. Een investering destijds van wel 20.000 gulden; veel geld. Iedereen uit de wijde omtrek kwam kijken. Toen de huisdierenpraktijk stug doorgroeide werd ook dat gebouw te klein en kochten we grond in Hattem waar een woonwijk gepland stond. Daar bouwden we deze gezelschapsdierenpraktijk.’

Een investering destijds van wel 20.000 gulden; veel geld.

Wanneer was dat?

‘Ik denk 2002 dat we hier in Hattem gebouwd hebben en in 2008 hebben we de nieuwe paardenkliniek in Wapenveld gebouwd achter een monumentale boerderij die we kochten. We knepen hem wel even, want het was 3 november 2008: net een paar weken voor de crisis uitbrak. Wij zaten natuurlijk net vol in de schulden, terwijl de internationale handel in één klap stilviel. Nederland is een productieland van paarden en veel van ons werk met paarden is uiteindelijk op de export gericht. Keuringen, maar ook de begeleiding van de fokkers voor paarden voor de VS, het Midden-Oosten en Azië; dat werk ging allemaal naar nul. Oei! Achteraf viel het mee. Hard werken: tandje erbij en wat geluk. We kregen met het nieuwe pand best wat publiciteit. Uiteindelijk zijn we niet zo hard gegroeid als dat we begroot hadden, maar we zijn niet gekrompen. Verder hebben we in 2020 de paardenkliniek in Kootwijkerbroek overgenomen. Dat zijn de drie vestigingen van nu: Wapenveld, Kootwijkerbroek en Hattem.’

En hoe kwam Evidensia in beeld?

‘Een vriend van mij verkocht zo’n vijf jaar geleden zijn praktijk aan Evidensia. Zij wilden voet aan de grond in Nederland krijgen en hij was een van de eersten die zij overnamen. Toen heb ik een beetje mee kunnen kijken: hoe gaat dat? We zijn toen ‘out of blue’ ook door Evidensia aangesproken: wilden we niet eens praten? Maar daar hadden we toen nog geen oren naar.’

Waarom was dat niet de goede tijd?

‘Wij waren toen juist op zoek naar een vierde compagnon. We wilden doorgroeien, maar zaten als management aan onze max: 60 à 70 uur werken is oké, maar we hadden geen zin om daar 80 à 90 uur van te maken. Om de continuïteit op langere termijn te waarborgen moet je wel vooruitdenken. Ik was toen halverwege de 50, ik ga natuurlijk ooit met pensioen. Mijn compagnons zijn jonger. Wij liepen het risico: als één van ons omvalt, kunnen de andere twee hem uitkopen, alleen is de bedrijfsleiding dan niet meer te doen met z’n tweeën. En als ik dan een paar jaar later met pensioen wil, moet die ene partner het geld ophoesten en nog harder werken. Dan valt het om. Dat risico voelde niet goed. Dus waren wij al een tijdje bezig een extra aandeelhouder te zoeken. Wij wilden persé dat dat iemand was met een naam van hier: met eigen klanten én met bedrijfskundig inzicht. Daar zijn dierenartsen niet goed in geschoold natuurlijk, dus je moet het in je genen hebben. Daarbij kwam nog dat onze toko zo gegroeid was, dat inkopen serieus duur was. Al vind je iemand, dan moet die het ook nog gefinancierd kunnen krijgen.  Banken staan daar anders in tegenwoordig: het is moeilijker.’

Hoeveel mensen werken er eigenlijk in jullie praktijk?

‘In totaal zo’n 30 medewerkers, maar de meeste niet fulltime. Wij waren met drie aandeelhouders en hebben nu in totaal 12 dierenartsen verdeeld over de 3 locaties. Wij vonden dat we verplicht waren de continuïteit te waarborgen: die gezinnen moeten allemaal kunnen rondkomen. Voor die continuïteit was Evidensia dus een paar jaar later nog steeds een optie.  Toen zijn we gaan praten in 2018. Ook omdat ze interesse bleven tonen – en hun bod inmiddels erg goed was.’

Jullie gingen dat verkoopproces in met zijn drieën: hoe was dat? Waarover hebben jullie het meest gesproken?

‘Dat ging heel goed. Wij zaten als ‘de drie musketiers’ constant aardig op één lijn. Uitgangspunt was dat wij als club bij elkaar wilden blijven – Evidensia wilde alle 3 de praktijken overnemen, andere partijen vielen af omdat ze alleen de paarden- of alleen de huisdierenpraktijk wilden. Het meest hebben we het gehad over de reactie van de medewerkers – en de scenario’s voor als het toch niet doorgaat, hoe we het dan in de toekomst zouden gaan oplossen.’

Hoe kwamen jullie aan je adviseurs?

‘Ik denk dat iedereen die zo’n proces in gaat moet zorgen dat hij een goede adviseur heeft. Al ben je nog zo scherp, er zijn een aantal dingen die je helemaal over het hoofd ziet. De terminologie is in het Engels – wat is een APA? We vroegen rond in ons netwerk en kregen jullie naam door. Wij zijn achteraf heel blij met hoe het is verlopen. Wij raden onze adviseur en jurist nu ook weer aan als mensen het vragen. Het is ons prima bevallen, de adviseur was heel goed in de onderhandelingen. Ter vergelijking: we hadden een lager bod van Evidensia eerst voorgelegd aan een andere adviseur. Die zei: “Dat zou ik maar snel doen!” Toen haakten wij af. Dat was ons te makkelijk. Uiteindelijk haalde de adviseur van Grant Thornton er een veel hoger bedrag uit.

Uiteindelijk haalde de adviseur van Grant Thornton er een veel hoger bedrag uit.

En hoe reageerden jullie medewerkers op de overname?

‘Eigenlijk een beetje verbaasd. Dit hadden ze niet aan zien komen. Wij hebben ze pas veertien dagen voor het tekenen geïnformeerd. Er waren tot die tijd nog dingen onzeker. Allerlei onrust voor niets, dat wilden we niet riskeren. Maar toen de seinen op groen stonden, hielden we een grote bijeenkomst met iedereen en de nieuwe werkgever erbij. We legden uit waarom wij dit gingen doen. Het was even wennen aan het idee, maar er was ook wel begrip en uiteindelijk bleef iedereen gewoon hier werken. We hebben een mooie bonus uitgekeerd: iedereen deelt in deze winst.’

Kunnen jullie gewoon doorwerken als vanouds?

‘Ja. Evidensia bemoeit zich helemaal niet met de veterinair-technische kant. En efficiënt werken is mijn hobby: dat vind ik een sport, dus dat hou ik er zelf in. Zij komen wel met wat bedrijfskundige aanpassingen. Evidensia trekt bijvoorbeeld de prijzen in de praktijken enigszins gelijk. Logisch, dat is natuurlijk gek voor de klanten als Evidensia hier duurder is, dan daar. En het loopt even anders als je een CT-scan wilt bestellen, maar dat komt uiteindelijk ook goed: de CT-scan die wij willen hebben komt er nu. Dus ze blijven investeren en wij groeien rustig door. Iets meer boost was mooi geweest, maar we draaien zo ook goed.’

Als wij met ondernemers in gesprek komen over overname is de eerste vraag altijd: de prijs. Nu achteraf: hoe belangrijk is het geld geweest? En hoe verhoudt zich dat met andere doelen?

‘Op schaal van één tot tien is dat een zes of zeven, niet het belangrijkst. De continuïteit van het bedrijf en de mogelijkheid dat Evidensia ons een versnelling in de groei kan geven, dat vonden wij veel belangrijker. Ik vind het prettig voor onze mensen dat het toekomstverhaal is opgelost. Als een van ons iets overkomt, gaat niet de hele tent onderuit: 30 man op straat. Dat risico is weg. Dat is fijn.’

Ondernemen is een leuke sport, maar ik houd van paarden.

Gijs Jan van Selm

Veel geld op de bank. Is er echt niets dat je anders bent gaan doen?

‘Nee, ik doe eigenlijk exact hetzelfde – gevoelsmatig werk ik exact zo, als voor de deal. Ik let nog steeds scherp op kosten en efficiëntie. En ik rij nog steeds in een oude bus, met 180.000 op de teller. Heerlijk ding. Wel heb ik de autoverzekering stopgezet en als hij ermee ophoudt, koop ik een nieuwe uit mijn achterzak. Mijn compagnons hebben allebei een Tesla gekocht. Of ja, toch wel: privé heb ik iets niet gedaan: ik heb een paard dat ik niet meer verkoop. Het is een prachtdier, zo een die je maar een keer in je leven tegenkomt. We winnen er ook wedstrijden mee. Vijf jaar geleden had ik haar waarschijnlijk voor de hoofdprijs verkocht. Nu zeg ik: deze is niet te koop, die houd ik! Wat moet ik met dat geld? Ondernemen is een leuke sport, maar ik houd van paarden. En dit is een schoonheid: ze blijft.’