Diabeter koppelt resultaat aan behandeling en verbetert 3.000 levens – drastisch

Jullie werken met Diabeter nu 15 jaar toegewijd aan een betere behandeling van type 1 diabetes. Nu kunnen patiënten met techniek de bloedsuikerspiegel bijna 100% stabiel houden, waardoor de complicaties van de ziekte uitblijven: een ‘bijna technische genezing’. Kunt u schetsen wat dit betekent voor mensen met type 1 diabetes?  

Dr. Aanstoot: ‘Deze ziekte heb je non stop – en vaak van jongs af aan. Je lichaam maakt geen insuline en dus kan je bloedsuikerspiegel elk moment uit de bocht vliegen of onder nul zakken. Dat geeft direct kans op complicaties bij kinderen. Dat kunnen lichte, maar ook zware complicaties zijn die veel zorg vragen. Op hogere leeftijd zie je veel chronische vermoeidheid, tot en met blindheid, nierfalen en hartaanvallen. Door de suikerspiegel van jongs af aan al goed te monitoren, voorkom je die complicaties. Met de vooruitstrevende insulinepompen en sensoren van de laatste drie jaar, kun je dat nu bijna automatisch regelen. Toen wij begonnen waren mensen continu bezig met de handmatige correctie van hun bloedsuikerspiegel. Toen dachten ze er 180 keer per etmaal aan – letterlijk: dat is onderzocht. Mensen waren hier de hele dag mee bezig. Ze moesten op minstens zeven momenten actief bijsturen, zoals iets zoets eten of insuline toedienen. Tegenwoordig zijn dat nog maar enkele momenten. De andere momenten gaan automatisch met sensortechniek en een onderhuids insulinepompje. Maar het grootste verschil is het veel betere energiepeil en het evenwichtiger leven. Mensen vertellen mij: ‘mijn kinderen vinden mij aardiger en ik kon echt maar drie dagen werken, nu werk ik fulltime! Ik heb mijn batterij altijd maar tot 20% kunnen opladen. Nu voel ik nu ineens wat leven met 90% energie is!’ – Dat zijn mooie gesprekken.’ 

Geweldig! En hoe was de start van Diabeter? Waarom begon u destijds? 

Dr. Veeze: ‘Vergelijk het met topsport. Als je om de twee weken een middag traint, doe je niet mee op de Olympische Spelen. Als kinderarts in een ziekenhuis kun je maar weinig bezig zijn met type 1 diabetespatiënten; je moet je tijd verdelen. Ook is een ziekenhuis niet ingericht op chronische zorg. De standaard van vier keer per jaar een consult is bij diabetes onhandig. Je wilt alleen een consult, als het niet goed gaat en dat kan net de week na je bezoek zijn. Wij vroegen ons af: hoe zouden wij zelf behandeld willen worden? Het was ons duidelijk dat je de diabeteszorg beter kon inrichten en probeerden dat binnen het ziekenhuis te realiseren. Wij hielden data bij en koppelden onze behandelingen aan de resultaten. Zo zagen wij hoe het beter en efficiënter kon. We hadden een goede deal met een zorgverzekeraar, maar helaas ging het ziekenhuis hier niet in mee. We waren net 50 en hadden de keuze: nog 15 jaar doormodderen, of toch voor die topsport gaan. Het werd het laatste.’ 

Hoe ging dat?

Dr. Veeze: ‘We richtten in het voorjaar van 2006 Stichting Diabeter op en huurden een verdieping in het gebouw, waar ook de Travelclinic zat. De beginfase was spannend – ook financieel. We deden zelf het schilderwerk, investeerden vanuit eigen middelen en navigeerden op een spreadsheet. We startten dit Zelfstandig Behandel Centrum met 200 patiënten in oktober dat jaar. Medewerkers van het ziekenhuis gingen met ons mee. We vormden een hecht team van zes mensen, met een gezonde onderlinge afhankelijkheid. Omdat we nog klein waren, kon iedereen iets inbrengen: je spreekt elkaar veel. Vrijdags maakten we zelf het pand nog even schoon met de kinderen. Mijn vrouw heeft de portretlijstjes van al onze patiënten geverfd. Postzakken gingen mee naar huis in het weekend: zaterdags deden we de administratie en de post met postzegels – een frankeermachine was nog te duur. Zondag was ik aan het programmeren voor betere dataverzameling en deed Henk-Jan onderzoek. Iedereen pakte fulltime aan.’

Hoe kwam Grant Thornton bij jullie in beeld?

Dr. Aanstoot: ‘We hadden met een adviseur ons businessplan gemaakt. Voor de financiële en fiscale zaken raadde zij Grant Thornton aan. Sindsdien kennen we Hans Piersma – onze vaste man daar. We kunnen hem altijd bellen als dat nodig is. Wij zijn van de lange relaties, Grant Thornton ook. In een ziekenhuis is 80% kort cyclisch. Bij ons blijft iedereen lang terugkomen.’ Dr. Veeze: ‘Administratie was een lastige klus in het begin. Financieel is de zorg ook op die korte cyclus gebaseerd. Voor je eerste consult in oktober kreeg je in januari geld, maar voor het vervolg was het een jaar wachten op geld van de verzekeraar. Dan moet je toch maandelijks de salarissen betalen. Ik plakte maar een geeltje over het negatieve saldo op het scherm! Ik wist: in de spreadsheet klopt het uiteindelijk, maar we gingen diep. Eerst altijd je mensen betalen. Facturen die konden wachten schoven we zoveel mogelijk door – ook wel eens die van Grant Thornton – dat kon, Hans kende de situatie. Dr. Aanstoot vult aan: ‘Spannende tijden waren dat. We vroegen ons echt nog af: zouden we genoeg patiënten krijgen om te overleven? We moesten in een jaar van 200 naar 400 patiënten. De vraag naar deze zorg bleek gelukkig enorm groot. Binnen een halfjaar waren we al verdubbeld. Maar pas toen de zorgverzekeringen voorschotten gingen betalen, werd het financieel makkelijker.’

Jullie spreken inmiddels op vele internationale symposia, op de G20 en op het World Economic Forum in Davos over uw succesvolle aanpak. Ook ondernemen ging jullie goed af. Al in 2007 was u zorgondernemer van het jaar. Wat was de succesformule?

Dr. Aanstoot: ‘Wij willen zoveel mogelijk mensen helpen. Dan is geld een beperkende factor. Dus is een hoofdvraag: hoe ga je doelmatig met zorggeld om? Dat kun je met data beantwoorden. En Henk is gek op databases programmeren – en dus heel goed daarin. Wij koppelden onze behandeling aan resultaten in zijn dashboards. Maandags bij de koffie zei Henk, ‘ik heb nou iets moois gemaakt.’ Dan keken we ernaar en zagen samen nog meer aanknopingspunten. Zo sloegen wij de ontwikkeling naar een elektronisch patiëntendossier over en maakten meteen een vooruitstrevend patiënten-managementsysteem. Van elke patiënt die dat wil, komen elke nacht gegevens binnen. Wij kunnen zien hoe het met ze gaat, dus ook wanneer we moeten ingrijpen: niet eerder – en niet te laat. Dr. Veeze: ‘Wij zagen de gegevens bij elke patiënt, bij elke groep patiënten en ook van onze teams konden we de resultaten zien. Daarvan kun je veel leren. Je kon belangrijke vragen beantwoorden: bij hoeveel patiënten schrijf ik dure technologie voor en bij hoeveel procent bereik ik dan betere uitkomsten? Hoeveel dure consults scheelt dat? Welk team behaalt mooie resultaten? Hoe kan het dat zij zo snel gaan, wat doen zij voor slims? Het is heel logisch om behandelingen te koppelen aan resultaat, maar niemand deed het. De financiële efficiëntie is nergens hoger. Wij werden inderdaad veel gevraagd daarover te spreken op internationale congressen.’

Dan volgt de snelle groeifase van Diabeter binnen Nederland, de overdracht en nu de internationale fase. Hoe ging dat? En waar heeft Grant Thornton u bij geholpen?

Dr. Veeze: ‘Na zo’n vijf jaar kregen we uitzicht op locatie-uitbreiding. We konden vanaf toen eens in de twee jaar ruimte maken in de financiën en een locatie erbij openen. Dat was het maximale tempo van onze groei: Deventer, Eindhoven, Schiphol en Groningen kwamen er zo bij. Iedere patiënt in Nederland kan nu binnen een uur bij een Diabeter-locatie zijn. Grant Thornton was bij elke stap. Zij hielpen bij de oprichting, in de fases van opstart, groei, consolidatie, doorstart, overdracht – alles is hier wel voorbij gekomen! Wij praten altijd met Hans. Onze relatie is gebaseerd op kennis en een groot wederzijds vertrouwen. Hans schakelt weer andere kennisdomeinen in binnen Grant Thornton in verschillende situaties. Dr. Aanstoot: ‘We gingen binnen 15 jaar van zes medewerkers naar over de 100. Bij meer dan 50 medewerkers moet je een ondernemingsraad installeren – hoe doe je dat goed? Heel fijn als je daar begeleiding bij hebt. Na de groei in Nederland zochten we een partner met wie we diabeteszorg in een hoger tempo verder konden brengen, ook naar het buitenland. We haalden een kapitaalkrachtige partij aan boord die de sector kent, ook internationaal. Gezondheidszorg is in elk land weer anders geregeld. Een internationale partij in de zorgsector heeft al kennis van de regels in andere landen en een netwerk. In 2015 droegen we Diabeter over aan Medtronic, de firma van pacemakers, insulinepompen en sensortechnologie – wereldwijd marktleider in medische technologie. Dat lag politiek gevoelig. ‘De zorgpremie dreigt naar het buitenland te gaan’, zo werd dat gezien. Maar wij hadden de goede plannen, voorwaarden en alles was goed geborgd. De gegevens van patiënten waren uiteraard veilig, dat is ons heilig. Hans heeft toen veel mensen bijgeschakeld – inclusief een M&A-advocaat. Het is fijn dat je elke vraag kunt stellen en dat je weet dat de juiste mensen erop gezet worden.’

En nu? Hoe gaat het?

Dr. Veeze:’ Het gaat heel goed. We zijn sinds 1 januari uit het bestuur gestapt – we werken nog maar zes dagen per week! Ik houd me bezig met de internationale vestigingen in Barcelona en Saoedi-Arabië. En ik werk aan een nieuw product ‘Cloudcare’ voor onze patiënten. Henk-Jan blijft zijn research doen.’ Dr. Aanstoot: ‘We zullen zo niet langer ondergetrokken worden in de dagelijkse operatie, maar kunnen aan de waarde en toekomst van Diabeter blijven bijdragen. Diabeter blijft de zorg verbeteren – de ontwikkelingen gaan snel. We zijn in staat deze ziekte drastisch te veranderen de komende jaren – we kunnen heel veel nare complicaties voorkomen. Met de nieuwste technieken kun je complicatievrij door het leven met Diabetes type 1! En dat is wel een hele grote vooruitgang: we zijn heel dichtbij technische genezing. Als je weet hoeveel levens je zo kunt verbeteren wereldwijd, is groei internationaal een must. Ook daar hebben we alles op ‘versnelling’ staan: het gaat goed!’

Meer informatie over gezondheidszorg