Hoe bekijken commissarissen de wereld van vandaag en morgen rond én in hun eigen organisatie? Het jaarlijkse Grant Thornton commissarissen benchmarkonderzoek van Board in Balance bevraagt ruim 160 commissarissen, bestuurders, rvc-secretarissen en internal auditors over uiteenlopende onderwerpen. 

Uit de 2025-editie komt naar voren dat een groot deel zich onvoldoende voorbereid voelt op crisissituaties, zoals stroomtekort en wateroverlast. Ook vinden zij dat frauderisico’s hoger op de agenda moeten staan. De ondervraagden geven aan niet op de hoogte zijn van óf hebben nagedacht over draaiboeken voor bepaalde risico’s. Verbeteringen zijn bij veel risico’s daarom zeer wenselijk.

Commissarissen liggen wakker van interne zaken

Commissarissen liggen vaker wakker van interne dan van externe zaken. Interne zorgen hebben vaak betrekking op het eigen bestuur en/of de bestuurscultuur, maar ook over ICT – denk aan cyberweerbaarheid en AI - en de bedrijfscultuur. Extern gaan de gedachten vooral uit naar marktomstandigheden, waaronder de geopolitieke ontwikkelingen en de rol van de overheid in gedrag en regelgeving.

programmers cooperating at it company
Editie 2024-2025, rapport I

Ziet commissaris door lage zon de horizon nog wel?

Rood licht bij risicomanagement, maar zijn de juiste risico’s in beeld?

Insolventie en bestuurdersaansprakelijkheid
Editie 2024-2025, rapport II

Adviesrol rvc onvoldoende geëvolueerd en geëvalueerd

    Risicomanagement en noodscenario’s

    Uit het onderzoek blijkt dat rvc-leden van beurgenoteerde bedrijven vinden dat er nog stappen gezet moeten worden om tot een goede uitvoering van de Verklaring Omtrent Risicobeheersing (VOR) te komen. Aanvullend valt op dat een cloud-exitstrategie, een noodplan dat ervoor zorgt dat de onderneming soepel en efficiënt kan loskoppelen van een bepaalde cloud-serviceprovider, niet vaak op orde is, terwijl commissarissen de afhankelijkheid en risico’s wel erkennen.

    Risicomanagement moet meer zijn dan een administratieve exercitie. Ook weten commissarissen vaak niet of er überhaupt draaiboeken zijn voor bepaalde risico’s. Dat terwijl de kans op incidenten bij een groot aantal van de onderzochte risico’s de laatste jaren sterk is toegenomen. Duidelijk is dat er scenario’s moeten liggen voor bekende calamiteiten als brand en overtreding van de privacywetgeving – maar ook voor ‘nieuwe’ risico’s, zoals cybercrime, stroomtekort, wateroverlast, watertekort en het wegvallen van het internet. Deze risico’s moeten beter in kaart worden gebracht.

    Fraude en integriteit

    Een issue dat zeer leeft bij de ondervraagden is fraude, ook vanwege de media-aandacht ervoor. Commissarissen vinden dat fraude hoger op de beleidsagenda van hun organisatie moet komen. Een verbeterde frauderisicoanalyse helpt daarbij. Respondenten vinden dat fraude een belangrijk gesprekspunt met de controlerende accountant is en moet blijven. Het vertrouwen in de bekwaamheid van de accountant om fraude te ontdekken blijkt redelijk goed, hoewel er nog wel ruimte is voor verbetering.

    Het onderzoek toont ook aan dat integriteit een belangrijk onderwerp is. Integriteit wordt vaak impliciet verondersteld aanwezig te zijn, maar niet expliciet besproken. Het algemene gevoel is dat dit onderwerp niet alleen in de organisatie, maar zeker ook in de rvc en rvb structureel en periodiek meer aandacht moet krijgen. Maar liefst 84% van de ondervraagden deelt dan ook de wens dat hier iets in gaat veranderen. Zo zijn commissarissen in bijna alle sectoren het min of meer eens dat de integriteit van zowel de rvc als de rvb jaarlijks onderzocht moet worden. 

    Grant Thornton en toezichthouders; een sterke relatie

    Dat Grant Thornton al sinds jaar en dag naamgever is van het commissarissen benchmarkonderzoek is niet vreemd. Effectief toezicht begint met goede samenwerking. Vanuit onze expertise in accountancy, risicomanagement en compliance ondersteunen wij toezichthouders bij het waarmaken van hun rol: onafhankelijk, kritisch en met oog voor de toekomst. Of het nu gaat om het inrichten van interne controle, het versterken van risicobeheersing of het begeleiden van evaluaties, wij kennen de dynamiek van governance en brengen inhoud, structuur en vertrouwen. Ook hebben we ruime ervaring met sectorale eisen, wet- en regelgeving en de verwachtingen van externe toezichthouders.

    Kijk bijvoorbeeld eens bij onze dienstverlening op gebied van Forensische Accountancy & Integriteit.

    Grant Thornton ondersteunt gelijke kansen op de werkvloer

    Over het onderzoek

    Het jaarlijkse Grant Thornton commissarissen benchmarkonderzoek van Board in Balance werd in 2025 voor de 17e keer uitgevoerd. Aan het onderzoek dat in 2025 is gepubliceerd deden 162 commissarissen, bestuurders, secretarissen van rvc’s en internal auditors mee. Board in Balance is een onafhankelijke organisatie die evaluaties van raden van commissarissen en raden van toezicht uitvoert en onderzoek verricht naar governance.