Dezelfde zorg via uitlenen personeel als via onderaanneming, toch verschil in btw?

In de btw is het belangrijk om vast te stellen wat de precieze kwalificatie is van de verrichtte prestatie. Met name in sectoren die btw-vrijgesteld zijn, zoals de zorgsector, is er nogal eens onduidelijkheid. Niet alles wat een zorginstelling doet is automatisch btw-vrijgesteld. Zo kan er bijvoorbeeld een verschil zijn tussen het door eigen personeel laten verrichten van zorg, het door ingeleend personeel laten verrichten van zorg en het in onderaanneming verrichten van zorg. Lees meer over wat u als verantwoordelijke voor uw zorginstelling moet weten.

Risico van btw-belast uitlenen van personeel

De btw-regelgeving kent een scala aan vrijstellingen. Zo is er een btw-vrijstelling voor zorgprestaties, sport, bepaalde sociaal culturele activiteiten, maatschappelijk werk en jeugdzorg. Uit jurisprudentie volgt meermaals dat vrijstellingen strikt moeten worden uitgelegd. U moet bijvoorbeeld kijken naar het geheel van feiten en omstandigheden waaronder de prestatie wordt verricht. De onderliggende overeenkomst kan daarbij een belangrijke indicatie zijn, maar is niet bepalend. Wordt een zorgprestatie verricht door uw personeel voor een andere ondernemer? Dan bestaat het risico dat de prestatie wordt aangemerkt als uitlenen van personeel. Dit risico wordt groter naarmate de feiten en omstandigheden meer wijzen in de richting van uitlenen van personeel, dan van de onderliggende vrijgestelde zorgprestatie. 

Hoe voorkomt u btw-belast uitlenen van personeel?

Zoals eerder geschreven zijn er voorwaarden, waaraan u minimaal moet voldoen, om personeel btw-vrijgesteld ter beschikking te stellen. Deze voorwaarden komen voort uit jurisprudentie en besluiten. Hoe kunt u voorkomen dat uw zorgprestatie onbedoeld als het btw-belast uitlenen van personeel kan worden aangemerkt?

Hierbij is het allereerst van belang om uit te sluiten dat er feitelijk sprake kan zijn van het uitlenen van personeel. En dat het ook niet de hoofdintentie is van de opdrachtgever en opdrachtnemer om personeel uit te lenen. Daarnaast is het van belang om in de overeenkomst duidelijk te maken dat de verrichte zorgprestatie vrijgesteld is. Dit moet uiteraard ook uit de feiten en omstandigheden volgen. Kortom, ook handelen naar hetgeen contractueel is afgesproken.  

Wat moet er wel en niet in de overeenkomst komen te staan

Van belang is dat u de vrijgestelde zorgprestatie het onderwerp van de overeenkomst maakt. Zoals een overeenkomst van opdracht tot het verrichten van zorgprestaties. In de overeenkomst dienen de aard van de werkzaamheden duidelijk te worden beschreven. De overeenkomst mag niet leiden tot een arbeidsovereenkomst of uitzendovereenkomst, of bepalingen bevatten waaruit een verhouding van ondergeschiktheid volgt. Terminologie zoals ‘uitlenen van personeel’, ‘uitzenden’ en ’detachering’ dient u te vermijden.

In een recente uitspraak van Hof Den Haag vond het Hof daarbij van belang dat de opdrachtnemer volgens de overeenkomst:

• de volledige verantwoordelijkheid draagt voor het verrichten van de vrijgestelde prestatie;
• tijdens de uitvoering van de werkzaamheden geheel zelfstandig opereert;
• haar werkzaamheden naar eigen inzicht en zonder toezicht of leiding van de opdrachtgever verricht;
• voor zover de opdrachtgever aanwijzingen en instructies geeft aan de opdrachtnemer is dit enkel met betrekking tot het te behalen resultaat. 

Het Hof Den Haag hecht in haar uitspraak tevens waarde aan de feitelijke uitvoering van de overeenkomst. De uitvoering dient te hebben plaatsgevonden conform de in de overeenkomst opgenomen afspraken. Dit blijkt in deze casus uit de onweersproken stellingen van belanghebbende dat:

• opdrachtgever de onafhankelijkheid van de bedrijfsmaatschappelijke hulp wil waarborgen door het inhuren van zelfstandige professionele hulpverleners;
• degenen die de hulp uiteindelijk ontvangen rechtstreeks een afspraak kunnen maken met de opdrachtnemer;
• opdrachtnemer uitdrukkelijk geen overleg heeft met de opdrachtgever over de wijze waarop uitvoering aan de opdracht wordt gegeven;
• het aantal uren dat opdrachtnemer in rekening kan brengen slechts indicatief is, als zij kan verantwoorden dat zij meer tijd nodig heeft, kan zij extra uren declareren;
• opdrachtnemer een rechtsbijstandsverzekering heeft voor o.a. klachten die ontstaan naar aanleiding van handelingen tijdens de uitvoering van haar werkzaamheden. 

Gevolgen voor de praktijk

Of een overeenkomst leidt tot btw-vrijgestelde in onderaanneming ter beschikking stellen van personeel die zorgprestaties verrichten of het btw-belast uitlenen van zorgpersoneel ligt erg gevoelig. Wilt u de btw-vrijstelling toepassen? Dan raden wij u aan bij het sluiten van overeenkomsten waarin personeel bij een andere organisatie arbeid verricht, goed te onderzoeken of een btw-vrijstelling mogelijk is. En zo ja, dat de overeenkomst specifiek genoeg is opgesteld.

Heeft u hier advies bij nodig of wilt u meer weten over het btw-vrijgesteld ter beschikking stellen van personeel? .