Duurzaamheid

Duurzaamheid als strategie: Hoe het middenbedrijf zich kan aanpassen voor succes op lange termijn

Emma Verheijke
Door:
insight featured image
Investeerders, klanten, overheden en het grote publiek zetten organisaties steeds meer onder druk om duurzaamheid in het hart van hun bedrijfsmodel te plaatsen. We kijken hoe het middensegment van de markt reageert en welke praktische stappen organisaties kunnen nemen om een duurzamere aanpak te omarmen.
Onderwerpen

CSRD

Voortvarend aan de slag met de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) met deze 8 stappen

Als samenleving staan we voor een immense verduurzamingsopgave om onze wereld leefbaar te houden. Van ondernemingen wordt verwacht dat zij daarin verantwoordelijkheid nemen, voor de impact op mens, milieu en samenleving.

In de loop van het afgelopen decennium is het belang van duurzaamheid over de hele wereld aanzienlijk toegenomen. Naast de manier waarop mensen hun leven leiden, ook de manier waarop overheden beleid formuleren en hoe organisaties bedrijfsmodellen ontwikkelen en plannen maken voor de toekomst.

De voortdurende pandemie heeft ondertussen een paradoxale uitdaging voor organisaties in het middensegment van de markt veroorzaakt.

En ondanks Covid-19 is de noodzaak van actie op het gebied van duurzaamheid nog nooit zo urgent geweest.

Linda Mannerby, Head of Sustainability bij Grant Thornton Sweden, legt uit: "Organisaties die de wereldwijde uitdagingen en risico's begrijpen, hun bedrijfsmodellen aanpassen en hun bedrijfsimpact (zowel positief als negatief) beheren, hebben een grotere kans om op lange termijn te overleven".

Duurzaamheid in het middensegment van de markt

Het is duidelijk dat duurzaamheid een strategische focus is geworden voor blue-chip organisaties. In lijn met de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling van de VN hebben organisaties als Shell, Unilever, Microsoft, Apple en American Airlines - om er maar een paar te noemen - onlangs allemaal plannen aangekondigd om hun netto-kooldioxide-uitstoot binnen de komende decennia tot 0 te reduceren. Het IBR-onderzoek van Grant Thornton heeft zich gericht op de mate waarin organisaties in het middensegment van de markt duurzaamheid omarmen.

De bevindingen tonen aan dat een aanzienlijk deel van de organisaties in het middensegment van de markt op het belang daarvan is afgestemd: iets minder dan de helft (48 procent) gelooft dat duurzaamheid een netto positieve financiële impact op hun organisatie heeft, terwijl een vergelijkbaar aantal (47 procent) verwacht dat een duurzame aanpak leidt tot een betere operationele efficiëntie en lagere kosten. Ondertussen zegt 43 procent dat financieel succes en duurzaamheid even belangrijk zijn.

Het middensegment van de markt is duidelijk afgestemd op het groeiende belang van duurzame organisaties, maar de gegevens suggereren ook dat veel organisaties in het middensegment van de markt niet zeker weten hoe ze hun engagement op het gebied van duurzaamheid in de praktijk moeten brengen. 48 procent is het ermee eens dat de meeste organisaties van hun omvang niet weten waar ze moeten beginnen als het gaat om duurzaamheidsmeting.

Een andere opmerkelijke bevinding is dat organisaties in opkomende markten meer prioriteit geven aan duurzaamheidskwesties dan hun tegenhangers in ontwikkelde economieën en ook een groter positief financieel effect verwachten van de integratie van duurzaamheid.

Waarom duurzaamheid omarmen?

Een van de belangrijkste motiverende factoren voor organisaties in het middensegment van de markt om van duurzaamheid een leidend strategisch principe te maken, zijn de groeikansen die een dergelijke aanpak kan creëren.

Een van de belangrijkste drijfveren om duurzaamheid in de strategie te integreren, is het verkrijgen van investeringen, aangezien er jaar na jaar meer kapitaal in de wereld wordt toegewezen in overeenstemming met de duurzaamheidsparameters. Veel beleggers en banken gebruiken duurzaamheid ook als maatstaf voor de manier waarop een organisatie met risico's omgaat.

ESG en verantwoord investeren: wat is het en wat moet u ermee
ESG en verantwoord investeren: wat is het en wat moet u ermee
Lees dit artikel

Ivri Verbin, Chief Executive Officer van Good Vision, legt uit: "Een ander punt is dat als ik aan een grotere organisatie wil verkopen, ze willen dat leveranciers in lijn met hun eigen duurzaamheidsdoelstellingen vallen omdat ze verantwoordelijk zijn voor een verantwoorde toeleveringsketen."

En dit kan één van de factoren zijn die ervoor zorgen dat organisaties in opkomende economieën eerder prioriteit geven aan duurzaamheid. Verbin merkt op dat de vraag van grotere organisaties in meer ontwikkelde landen om duurzaamheid te implementeren, ook de opkomende landen dwingt om aan deze kwesties te voldoen om aan hen te kunnen verkopen.

“Het integreren van duurzaamheid in de kernstrategie van de organisatie is ook de drijvende kracht achter innovatie en ultieme organisatiegroei”, legt Katerina Katsouli, ESG & Sustainability Director bij Grant Thornton Griekenland, uit. "Meer innovatie leidt tot een stijging van de omzet en draagt zo sterk bij aan de groei van de organisatie. Duurzame en maatschappelijk verantwoorde organisaties kunnen een duidelijk punt van merkdifferentiatie neerzetten en hen helpen om zich af te schermen van concurrenten met lagere kosten.

"Deze organisaties winnen ook veel waarde als het gaat om reputatie. Ze zijn beter in staat om vertrouwen op te bouwen met de stakeholders, om bereidwillige aanbevelingen van klanten te krijgen en om zichzelf te beschermen tegen schandalen, wettelijke uitdagingen en andere reputatieschokkers".

De impact van een duurzame aanpak

Als de trend naar duurzaamheid doorzet, zegt Emma Verheijke, Partner sustainability & impact services bij Grant Thornton Nederland, kunnen organisaties in het middensegment van de markt het zich gewoonweg niet veroorloven om achter te blijven.

"Wat we in Nederland en in heel Europa zien, is dat er meer en meer factoren zijn die deze transitie versnellen: van financiën en medewerkers naar het sentiment van klanten en zelfs naar de regels voor openbare aanbestedingen. Dus als u deze transitie niet gaat maken en duurzaamheid omarmt, is uw organisatie dan toekomstbestendig? Bent u er over 5 jaar?"

Verheijke voegt daaraan toe: "Ik weet niet of dit concept al echt is geland en ik denk dat veel organisaties de pijn zullen voelen als ze deze transitie niet snel maken.

"Duurzaamheid is niet langer een leuk project aan de zijkant: het is onderdeel van je kernstrategie. Het heeft invloed op je risico's, je kansen, je langetermijnplanning, hoe je omgaat met je mensen, je middelen en je leveranciers, maar ook op de vraag van de consument. Organisaties die dat inzien en anticiperen op deze vraagstukken hebben in de toekomst de meeste waarde".

Verbin is het daarmee eens: "De duurzaamheidsrevolutie is in veel opzichten vergelijkbaar met de digitale revolutie: organisaties die weigeren om duurzaamheid te omarmen, blijven achter."

Het IBR heeft vastgesteld dat bijna twee derde (61 procent) van de organistaies in het middensegment van de markt denkt dat de wereldwijde trends op het gebied van duurzaamheid, fundamentele veranderingen in de bedrijfsmodellen in hun sector vereisen.

Valentina Yakhnina, Sustainability Manager bij Grant Thornton Israël, voegt hieraan toe: "Een neveneffect van het verduurzamen van uw grondstoffenbeheer is dat u de efficiëntie kunt verhogen en de kosten kunt verlagen. Bijvoorbeeld als u zich inspant om de hoeveelheid materialen die u gebruikt te verminderen of als u nieuwe manieren vindt om afval te verminderen.”

De obstakels om te verduurzamen

Voor veel organisaties in het middensegment van de markt is de financiële inspanning die nodig is om een duurzaamheidsprogramma uit te voeren een grote hindernis die moet worden overwonnen. En één die nog problematischer is geworden als gevolg van de financiële druk rond de coronacrisis.

Julia Höglund, duurzaamheidsadviseur bij Grant Thornton Zweden, zegt: "De grootste uitdaging is het kortetermijndenken. Zelfs als we dat niet willen, zitten we nog steeds in een systeem waarin we gedwongen worden om de driemaandelijkse financiële doelstellingen te halen. En dit is nog steeds de drijvende kracht achter de verandering binnen organisaties.

"De vraag die we meestal van klanten krijgen is: wat is het rendement van deze investering? Dit is soms moeilijk te beantwoorden in financiële termen, omdat het afhankelijk is van zoveel wereldwijde en consumentenfactoren. Wat we wel kunnen meten is het rendement op de belegging in alle ESG-activiteiten (milieu, maatschappij en bestuur), die van invloed kunnen zijn op de totale financiële prestaties".

Identificeren van waarde

Sue Almond, Global Head of Assurance bij Grant Thornton, zegt dat de bevindingen van het IBR, waarin werd vastgesteld dat veel organisaties een sterk verband leggen tussen duurzaamheid en financiële prestaties, bijzonder bemoedigend waren. Ze legt uit: "De financiële prestaties van de organisatie ondersteunen de eigen duurzaamheid. Dus als er een duidelijke lijn is tussen duurzaamheidsmaatregelen en de algemene financiële prestaties van de organisatie, dan heb je die zakelijke noodzaak: zo win je de harten en de geesten.”

Markus Hakansson, Hoofd Duurzaamheid Bedrijfsadvies bij Grant Thornton Zweden, voegt toe: "Je vermogen om waarde te creëren als organisatie is niet alleen afhankelijk van financiële factoren. Niet-financiële factoren - sociale en milieufactoren - hangen samen met 80 procent van het vermogen van het bedrijf om waarde te creëren. En uiteindelijk is waarde geld.”

"Maar deze waarde, die of de kennis van de werknemers kan zijn of het structurele kapitaal, kan vele jaren in de organisatie worden gehouden voordat het geld wordt. Inzicht in dit concept van duurzaamheid kan een probleem zijn voor het bestuur en de eigenaars."

Eerste stappen in duurzaamheid

Höglund zegt dat de sleutel tot het uitwerken van de duurzaamheidsdoelstellingen van een organisatie het openen van een dialoog met de belanghebbenden is. "Het gaat erom uit te vinden wat de stakeholders werkelijk eisen", legt hij uit. "Deze belanghebbenden variëren van investeerders en kredietverstrekkers tot klanten, werknemers en het grote publiek. Volgens het IBR verwacht 49 procent van de organisaties in het middensegment van de markt meer druk van bestaand en toekomstig talent om in het komende jaar duurzamer te worden, terwijl 55 procent verwacht meer druk van hun klanten te krijgen.”

Verbin voegt hieraan toe: "Het hele idee van duurzaamheid is het begrijpen van de verwachtingen van belanghebbenden en het proberen te reageren als een organisatie. Dialoog zal cruciale inzichten opleveren en veel van je problemen oplossen. Je kunt geen innovatieve organisatie zijn zonder te luisteren. En de sociale netwerken maken het heel gemakkelijk om te luisteren."

“Tegelijkertijd,” zegt Mannerby, “moeten organisaties hun huidige positie beoordelen op het gebied van milieu en maatschappij. "Je moet begrijpen waar de positieve en negatieve gevolgen liggen”, legt ze uit. "Een van de eenvoudigste manieren om dit te doen, is door je waardeketen in kaart te brengen: dit soort impactanalyses kan je helpen om de bestuursleden te bereiken, het bewustzijn te vergroten en risico's te identificeren".

Duidelijkheid vanaf het begin

Organisaties moeten vanaf het begin duidelijk zijn over wat ze proberen te bereiken door te verduurzamen, zegt Verheijke. "Is het compliance? Communicatie? Financiering? Het aantrekken en behouden van talent of al het bovenstaande? Want dat bepaalt de richting die je op gaat."

“Zodra de doelstellingen en materiële impactgebieden zijn vastgesteld, kunnen organisaties beslissen welke rapporterings- en beoordelingskaders het beste passen”, voegt ze eraan toe. “In plaats van te beginnen met een bepaald kader of een bepaalde methodologie en achterwaarts te werken.”

Mark Hucklesby, directeur financiële verslaggeving bij Grant Thornton, zegt dat de recente ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheidsrapportage waarschijnlijk zullen leiden tot de ontwikkeling van een uniforme set van niet-financiële verslagleggingsstandaarden ter vervanging van het grote aantal concurrerende duurzaamheidsstandaarden die momenteel van kracht zijn.

"Er wordt een breed scala aan duurzaamheidsvragen gesteld door verschillende belanghebbenden die betrokken zijn bij hun toeleveringsketens“, legt hij uit. "En als je niet in staat bent om een duidelijk antwoord te geven als je gevraagd wordt naar je duurzaamheidsfilosofie, zal dat toekomstige kansen belemmeren. Een geïntegreerde en uniforme set van duurzaamheidsstandaarden zorgt voor de broodnodige transparantie en vergelijkbaarheid".

Verbin zegt dat het belangrijk is om vanuit de hele organisatie een buy-in voor duurzaamheidsprogramma's te krijgen: "Ik stel voor om medewerkers te betrekken bij het vormgeven van dergelijke programma's: medewerkers zijn verbonden en veel van hen zijn millennia oud: ze zijn opgegroeid in de duurzaamheidsrevolutie en het maakt deel uit van hun DNA. Ze staan ook dichter bij de praktijk."

“In dezelfde geest is communicatie van vitaal belang om een dialoog op te bouwen en het vergroten van bewustzijn met potentiële klanten, investeerders en andere belanghebbenden”, voegt Yakhnina eraan toe. "Dit hoeft geen lang verslag te zijn, maar een zeer duidelijke en praktische uitleg van wat je precies hebt gedaan en welke waarde het heeft."

Duurzaamheid in het middelpunt van de strategie plaatsen

“Uiteindelijk,” zegt Hakansson, “moeten duurzaamheidsoverwegingen in het middelpunt van alle besluitvorming binnen de organisatie worden geplaatst. "Het gaat er niet alleen om dat duurzaamheid in het bedrijfsmodel wordt opgenomen: het moet ook worden meegenomen in de strategie, de tactiek en de bedrijfsvoering", legt hij uit.

"In de perfecte situatie moet elke beslissing op tactisch, operationeel en strategisch niveau worden genomen op een drievoudige basis, waarbij rekening wordt gehouden met de gevolgen voor het milieu, de maatschappij en de financiën."

Maak contact met onze sustainability & impact specialisten om te onderzoeken hoe u de duurzaamheidsstrategie in uw organisatie kunt integreren.

Blijf op de hoogte!

Wij geven u graag nieuwe (internationale) inzichten op het gebied van financiën, bedrijfsvoering, strategie, governance, risk, compliance en meer.