Alphen aan den Rijn, 27 maart 2019 - Commissarissen geven onvoldoende invulling aan de noodzaak tot het verbeteren van ICT- en digitaliseringskennis en -ervaring in hun rvc. Dit blijkt uit het eerste deelrapport van de 10de editie van het jaarlijkse Grant Thornton commissarissen-benchmarkonderzoek van Board in Balance en Herbert Rijken, getiteld: ‘Digitale transformatie een uitdaging: gisteren, nu of morgen?’. Aan het onderzoek deden 342 commissarissen, bestuurders, secretarissen van rvc’s en internal auditors mee.

Digitale transformatie: kind van de rekening van een onvoldoende of te laat aangepaste samenstelling van de rvc

Digitalisering is bij commissarissen, bestuurders en secretarissen van rvc’s geen ‘top of mind’ en is niet het eerste waaraan wordt gedacht als het gaat om bijscholing. Toch is het de hoogst scorende competentie van alle voorgelegde competenties als het gaat om de noodzaak tot verbetering.

Ook vinden de commissarissen dat hun organisaties op alle onderzochte aandachtgebieden in verband met digitale transformatie goed moeten presteren en dat ze daar bepaald nog niet zijn.

Uit 10 jaar onderzoek is over deze periode gebleken dat ICT-kennis de competentie is met het hoogste verbeterpercentage van alle onderzochte technische competenties. Voor de kennis van digitalisering blijkt zelfs in het meest recente onderzoek een overall gewenst verbeterpercentage van honderd procent.

Commissarissen aarzelen of de competentie ICT- en digitaliseringskennis in de rvc moet worden opgenomen of dat kan worden volstaan met het inhuren van adviseurs. De onderzoekers stellen dat klassieke criteria als bestuurlijke en operationele ervaring en netwerk in Nederland nog steeds (te) dominante selectiecriteria voor commissarissen zijn en dat ruimte moet worden gecreëerd voor meer diversiteit.

Bijscholing is een breed gedeelde (urgente) verbeterwens

Uit het onderzoek blijkt dat bijscholing van commissarissen beter moet. Directies vinden het zelfs urgent. Bart Jonker, lid van de Raad van Bestuur van Grant Thornton: “Het gebrek aan relevante kennis en ervaring is natuurlijk een probleem dat stamt uit het verleden. Het is ook niet eenvoudig, maar verbetering op dit gebied is echt noodzakelijk. De digitale transformatie raakt immers elk bedrijf.“

Reactie van topcommissaris Petri Hofsté bij ontvangst eerste exemplaar rapport

“Ook de 10e editie van dit altijd zeer grondig uitgevoerde onderzoek, geeft weer nieuwe stof tot nadenken. Wat mij aanspreekt in het rapport, is dat het ons commissarissen uitdaagt, digitale transformatie niet als een technisch, specialistisch onderwerp te benaderen, maar te bezien vanuit een integrale aanpak: de digitale transformatie raakt het business model, de manier van werken en de relatie met de klanten. Ook voor de Raad van Commissarissen zelf heel boeiend en nodig om kritisch de eigen rol en aanpak van haar taken in de transitie te beschouwen.”

Over het onderzoek

Het Grant Thornton commissarissen benchmarkonderzoek van Aalt Klaassen, Dirk-Jaap Klaassen en Oscar Toebosch van Board in Balance en Prof. Dr. Herbert Rijken, is dit jaar voor de 10^de keer uitgevoerd. De resultaten worden in twee deelrapporten gepubliceerd. In 2018 werkten er 249 commissarissen, 28 leden van rvb’s/directies, 31 secretarissen van de rvc en 34 internal audi­tors aan het onderzoek mee. Van de respondenten zijn er 105 vrouw, 71 vervullen de rol van voorzitter van een rvc, 40 commissarissen nemen een rvb-positie in bij een andere organisatie en 49 commissarissen maken deel uit van een one-tier board. Benchmarks zijn opgesteld voor een: beursgenoteerd bedrijf, groot-niet-genoteerd bedrijf, MKB, familiebedrijf, woningcorporatie, zorginstelling, culturele instelling, onderwijsinstel­ling, overige non-profit bedrijven en drie niet-commissarisbenchmarks: directie, secretaris rvc en internal auditor. In totaal 204 respondenten vulden een online enquête in, 138 respondenten werkten mee via een persoonlijk interview.

De commissarissenonderzoeken zijn in 2008 geïnitieerd door de FINEM die nog steeds haar medewerking verleent. Andere partners zijn: FBNed, de Governance University, de NCD, de NVTZ, de VTW, Topvrouwen.nl, VNO-NCW metropool Amsterdam en Stichting Blikverruimers. Een eigen database van de onderzoekers vormt hierop een aanvulling.

Wilt u het hele eerste deel van het rapport lezen?

Download het rapport hier