article banner
Duurzaamheid

Duitse verpakkingswet moet duurzaamheid stimuleren

Per 1 januari 2019 is de nieuwe verpakkingswet, ook wel bekend als VerpackG of VerpackGesetz 2019, ingevoerd. Het doel van deze wet is om meer afval te recyclen en producenten te stimuleren om ecologisch minder belastende verpakkingen te gebruiken. De invoering van deze wet heeft dan ook consequenties voor producten en distributeurs die verpakte materialen op de Duitse markt brengen.

De Duitse wetgever hoopt dat schadelijke gevolgen van verpakkingsmateriaal op het milieu worden verminderd c.q. voorkomen. Daarnaast is het de bedoeling om de kosten hiervoor zo eerlijk mogelijk over de producten en distributeurs te verdelen.

In het kader van duurzaamheid heeft Duitsland al in 1991 een poging gedaan om grip te krijgen op verpakkingsmateriaal dat in het land wordt geproduceerd en geïmporteerd. Door middel van een verordening (Verpakkingsverordening 1991)  is een start gemaakt met het stimuleren van het terugnemen en het recyclen van deze verpakkingsmaterialen. Die verordening is nu vervangen door de verpakkingswet.

Op wie is de wet van toepassing?

De wet heeft gevolgen voor ondernemingen die verpakkingen op de markt brengen die bij ‘eindconsumenten’ en/of locaties die gelijk staan aan particuliere huishoudens - zoals horeca, hotels, ziekenhuizen, etc. - terechtkomen. Ondernemingen die producten met een verpakking voor het eerst op de markt brengen worden 'Erstinverkehrbringer' genoemd.

De nieuwe verpakkingswet geldt voor alle distributeurs, die verpakkingen als eerste bedrijfsmatig in Duitsland in omloop brengen. Dit betekent dat de wet niet alleen van toepassing is op nationale producten, maar ook geldt voor importeurs en online handelaren die goederen in Duitsland in omloop brengen (bijvoorbeeld vanuit Nederland).

Verplichtingen voor ondernemers

De ‘Erstinverkehrbringer’ dient aan een aantal verplichtingen te voldoen:

  • Er dient registratie plaats te vinden bij 'Stiftung Zentrale Stelle Verpackungsregister' (ZSVR).
  • Verpakkingen dienen op de voorgeschreven wijze te worden teruggenomen en gerecycled. In veel gevallen dient hiervoor een licentie te worden aangevraagd bij een van de duale verwijderingssystemen in Duitsland.
  • In sommige gevallen dient, afhankelijk van het totaal geïmporteerd gewicht en type verpakking, een accountantscontrole plaats te vinden.

Registratie

Registratie vindt plaats bij ZSVR, het orgaan dat ook verantwoordelijk is voor het toezicht op de naleving. Via deze website kunnen de gegevens van de producent of Erstinverkehrbringer worden geregistreerd. De gegevens komen in database LUCID terecht. Deze database is voor iedereen te raadplegen, het is dus ook mogelijk om hier de gegevens van concurrenten te bekijken,. In verband met de gewenste transparantie is gekozen voor een openbaar register.

Deze registratie houdt in feite een tweeledige registratie in. Enerzijds wordt de ondernemer zelf in het systeem opgenomen door het registreren van bedrijfsgegeven. Anderzijds moet het volume van geleverd verpakkingsmateriaal gemeld worden (Mengenmeldung). Dat betreft dus een melding van de hoeveelheid, en het type, verpakkingsmateriaal dat op de Duitse markt is gebracht.

Licentie (Duaal systeem)

Omdat het in de meeste gevallen praktisch onmogelijk is om de in het handelsverkeer gebrachte verpakkingen weer in te nemen, dient een contract te worden afgesloten met een duaal systeem (Duales System). In dat contract staat feitelijk opgenomen dat de verplichte terugname en/of recycling van de verpakkingen in kwestie wordt overgenomen door het duaalsysteem. Op basis van dit contract wordt een licentie afgegeven.

Let op: de verantwoordelijkheid gaat niet over. De distributeur/fabrikant blijft verantwoordelijk. In verband met deze verantwoordelijkheid dient ook bij het duaalsysteem een zogenaamde ‘Mengenmeldung’ (oftewel, melding volume verpakkingsmateriaal) te worden verricht. Hier staat tegenover dat een vergoeding moet worden betaald. De omvang hiervan hangt af van het type verpakkingsmateriaal en de hoeveelheid hiervan.

Audit

In bepaalde gevallen is er een aanvullende verplichting om een accountantscontrole te laten verrichten. Hiervan is sprake als bepaalde, per type verpakkingsmateriaal vastgestelde, drempelbedragen worden overschreden. De drempelbedragen gelden per kalenderjaar. Deze drempelbedragen zijn als volgt:

  • Glas: 80.000 kg
  • Papier en karton: 50.000 kg
  • Overige verpakkingen* 30.000 kg

* Overige verpakkingen worden genoemd in artikel 16, lid 2, VerpackG. Denk hierbij aan onder meer aluminium, plastic, etc.

Indien sprake is van een verplichting tot het laten verrichten van een accountantscontrole, dient een verklaring te worden afgegeven waarbij onder andere werkzaamheden worden uitgevoerd voor de interne beheersing, het productieproces en het onderhouden van ‘Master data’.

De verklaring, na een accountantscontrole, moet afgegeven worden door een auditor die bij de ‘Stiftung Zentrale Stelle Verpackungsregister’ is geregistreerd. De registratie van de auditor wordt, evenals de registratie van ondernemers zelf, opgenomen in LUCID en de gegevens zijn door een ieder te raadplegen.

Toezicht, controle en consequenties van non-compliance

De ‘Stiftung Zentrale Stelle Verpackungsregister’ houdt toezicht op de licenties en de handhaving ervan om een evenredige verdeling van de kosten voor de inrichting, het transport en de daarmee verbonden informatieplichten te waarborgen. Naast concrete handhaving is gekozen voor het gebruik openbare registers, waardoor per producent/distributeur inzichtelijk is of zij aan de verplichtingen hebben voldaan.

Bij het niet naleven van de verplichtingen die de VerpackG voorschrijft, kan handhaving plaatsvinden op de volgende manieren:

  • Het opleggen van boetes.
  • Een verbod op het in het verkeer brengen van de (verpakte) goederen (bij niet-registratie).
  • Verwijdering uit het openbaar register.

Bovendien kan iedere onderneming via het openbare register voortaan inzicht krijgen of concurrenten over de vereiste licenties beschikken, en hiervoor betalen. Is dit niet het geval? Dan mogen de producten in kwestie niet meer in omloop worden gebracht en kunnen deze ook niet (meer) in Duitsland worden verkocht.

Actualiteiten