Locked box mechanisme in Nederland vaker gebruikt dan internationaal

Uit een internationale survey van Grant Thornton blijkt dat bij fusies en overnames het locked box mechanisme in Nederland het meest is gebruikt; 96 procent van de respondenten heeft het mechanisme in de afgelopen 12 maanden minstens één keer gebruikt, vergeleken met 76 procent van de respondenten wereldwijd.

Wilfred van der Lee, partner bij Grant Thornton in Nederland ziet ook het gebruik van het locked box mechanisme toenemen: "Het locked box mechanisme is beter af te kaderen. Door de locked box na tekenen vast te zetten zijn de risico's na tekenen te beperken. Dit maakt het mechanisme populair onder transactie advocaten en private equity partijen. Doordat 60 procent van de respondenten afkomstig is vanuit de advocatuur kan dit een vertekend beeld geven. Maar ook buiten de advocatuur en private equity zie ik het gebruik van het locked box mechanisme toenemen bij voornamelijk buitenlandse strategische kopers."

Het mechanisme wordt gebruikt bij ongeveer twee derde van de transacties in Nederland, tegenover een veel lager percentage (41 procent) wereldwijd. Het gebrek aan vertrouwen met het locked box mechanisme is volgens Van der Lee een van de redenen dat het mechanisme internationaal minder wordt gebruikt. Van der Lee: "Internationaal kiezen dealmakers nog vaak voor het meer bekende en goed begrepen completion accounts mechanisme. Mijn verwachting is dat als dealmakers het locked box mechanisme eenmaal gebruiken en de voordelen ervan ervaren, ze het in de toekomst vaker inzetten."

Onder de respondenten in Nederland ziet 57 procent een verschuiving in het gebruik naar het locked box mechanisme en internationaal zelfs 64 procent.

Verkoperscompensatie tussen locked-box datum en voltooiing

De in Nederland meest gebruikte manier om de verkoperscompensatie tussen de locked box datum en de voltooiing te berekenen is een rentevoet op basis van schuld of rendement; 80 procent van de respondenten gebruikt deze methode. Internationaal wordt deze methode slechts door 26 procent als meest gebruikt en berekent 42 procent de verkoperscompensatie met contante winsten.

Slechts 4 procent van de Nederlandse respondenten gebruikt geen enkele vorm van vergoeding om de verkoper te compenseren voor de verloren tijd tussen de locked box datum en datum van voltooiing, vergeleken met 29 procent internationaal. Van der Lee: "Dit kan een weerspiegeling zijn van het begrip en de waardering voor het mechanisme en de rol van een vergoeding voor het later ontvangen van de koopprijs. Wellicht zit deze compensatie bij een deel van de internationale transacties reeds in de koopprijs verwerkt."

Behandeling van uitgestelde inkomsten

Nederlandse dealmakers zijn meer geneigd (45 procent) om uitgestelde omzet als een schuld te beschouwen dan internationale respondenten (26 procent). Van de respondenten geeft 30 procent aan dat dit afhangt van de deal ten opzichte van 44 procent internationaal. Evert Everaarts, Senior manager fusies en overnames bij Grant Thornton in Nederland: "De behandeling van uitgestelde omzet is niet eenvoudig en het is een verstandige benadering om dit per deal te bekijken gezien de casus specifieke aspecten hiervan. De keuze kan belangrijke gevolgen hebben voor de waardebepaling, maar ook voor eventuele geldmiddelen die in de onderneming achter dienen te blijven na de transactie."

Share Purchase Agreement

Bij het opstellen van een Share Purchase Agreement (SPA) kost de earn-out clausule de meeste onderhandelingstijd. Van de Nederlandse respondenten geeft 44 procent aan dat vanwege de earn-out clausule ook de meeste disputen ontstaan ten opzichte van 33 procent internationaal. Everaarts: "De oorzaak hiervan ligt vaak in de subjectiviteit over het achteraf vaststellen van de earn-out bedragen en de soms beperkte invloed van de verkopers hierop. Daarom adviseren wij doorgaans om de determinanten van de earn-out zo hoog mogelijk van de winst- en verliesrekening te laten zijn (bijvoorbeeld bruto marge in plaats van netto resultaat) en om de earn-out periode beperkt te houden". Ook een onjuiste voorstelling (24 procent) en de koopsom afrekeningen (20%) worden als reden voor disputen opgegeven.

Gebruik W&I verzekering neemt toe

Alhoewel 67 procent van de respondenten in Nederland het gebruik van een Warranty & Indemnity (W&I) verzekering ziet toenemen, geeft 15 procent van de respondenten aan de verzekeringsdekking op deals te gebruiken, versus 30 procent internationaal. Van der Lee: "Deze verzekering zien wij met name terug bij de relatief grotere transacties met internationale partijen of indien er een private equity partij betrokken is bij de verkochte onderneming. Dit betreft voornamelijk een kosten / baten afweging."